Đặc Điểm Của Tế Bào Ung Thư

Các tế bào bình thường của cơ thể có một số đặc điểm quan trọng. Chúng có thể:

• Tái tạo ở những vị trí mà cơ thể cần chúng sinh sản
• Tạo thành một tập hợp ở đúng vị trí cần thiết trong cơ thể
• Tự hủy khi bị hư hỏng hoặc già cỗi
• Trở thành các tế bào chuyên biệt (hay các tế bào trưởng thành)

Mặt khác, các tế bào ung thư có cấu trúc rất khác so với các tế bào bình thường tuy chúng có cùng khởi điểm.

Tế bào ung thư không ngừng phát triển và phân chia

Không giống như các tế bào bình thường, các tế bào ung thư không ngừng phát triển và phân chia dù đã tạo ra đủ số lượng mà cơ thể cần tới.

Các tế bào tiếp tục nhân đôi và dần dần tạo thành các khối u có kích thước ngày một lớn hơn trong cơ thể.  Quá trình phân chia này tiếp tục diễn ra và dẫn tới việc tạo thành một khối u bao gồm hàng tỷ bản sao của các dạng tế bào ung thư ban đầu. Một số loại ung thư không tạo thành khối u. Ví dụ như ung thư máu (leukaemias). Đây là trường hợp cơ thể không hình thành các khối u, nhưng lại tạo ra một số lượng lớn các tế bào máu bất thường tích tụ trong máu.

Tế bào ung thư không “dính” vào nhau

Không như các tế bào khỏe mạnh, tế bào ung thư không có các phân tử “dính” trên bề mặt của chúng. Các phân tử này có chức năng giữ cho các tế bào bình thường ở đúng vị trí cần thiết để cơ thể phát triển và hoạt động bình thường. Chính vì vậy mà các tế bào ung thư có khả năng tách ra khỏi nơi khởi nguồn của chúng và di chuyển đến những vùng khác trong cơ thể, dẫn đến việc phát tán tế bào ung thư.

Tế bào ung thư không trưởng thành

Không giống như các tế bào khỏe mạnh, các tế bào ung thư không phát triển hoặc trở thành các tế bào chuyên biệt (hay các tế bào trưởng thành). Các tế bào cần phải trưởng thành để có thể thực hiện đầy đủ những chức năng của chúng đối với cơ thể. Các nhà khoa học gọi đây là quá trình trưởng thành khác biệt của tế bào.

Đối với ung thư, các tế bào thường sinh sản rất nhanh đến nỗi chúng không còn phải trải qua quá trình trưởng thành như một tế bào bình thường. Và bởi vì các tế bào này không đạt tới trạng thái trưởng thành, chúng không thể thực hiện đầy đủ các chức năng cần thiết cũng như hoạt động tốt nhất trong cơ thể. Đồng thời các tế bào ung thư sẽ mang nhiều sai sót hơn trong hệ gen do tốc độ phân chia nhanh và mất kiểm soát của chúng. Càng về sau, các tế bào phân chia ngày một nhanh hơn do “tuổi” của chúng ngày càng bị rút ngắn. Điều này cũng có nghĩa là chúng sẽ mang nhiều thiếu sót hơn trong gen ở những đợt phân chia sau này.

Tế bào ung thư không tự chữa lành hoặc chết đi

Các tế bào bình thường có thể tự chữa lành nếu phát hiện gen của chúng bị tổn thương. Quá trình này được gọi là quá trình tự chữa ADN. Nếu tế bào không thể chữa lành do thiệt hại quá lớn, chúng sẽ tự hủy. Các nhà khoa học gọi đây là quá trình “chết rụng tế bào”. Các tác động bên ngoài có thể bao hàm các chất độc, kích hãm tố, chất kích thích, mônôxít nitơ hay cytokine; chúng có thể đi xuyên qua lớp màng tế bào hay tác động theo cơ chế truyền tín hiệu để kích thích một phản ứng. Các tín hiệu này có thể là tích cực (khơi mào, kích thích) hoặc tiêu cực (ngăn chặn, ức chế,…) đối với quá trình chết rụng.

Quá trình bắt đầu bằng việc các enzyme trong tế bào bị kích thích và dẫn đến việc phát ra các tín hiệu chết rụng phải khiến cho các protein khơi mào chu trình chết rụng.
Trong các tế bào ung thư, các phân tử là vật mang nhiệm vụ quyết định liệu một tế bào có nên tự chữa hay không.

Hiện nay mới có hai quá trình điều tiết chính được nhận diện: tác động vào ti thể về mặt chức năng hay truyền tín hiệu chết rụng trực tiếp thông qua các protein tiếp hợp tới cơ chế chết rụng. Ví dụ như một loại protein trong cơ thể với tên gọi là p53 sẽ kiểm tra xem tế bào có khả năng sửa chữa những sai sót trong gen của nó hay không, nếu không thể thì liệu tế bào này có nên tiến hành tự hủy (vì có một số trường hợp tế bào không cần phải chết nữa). Tuy nhiên, nhiều bệnh ung thư bao gồm một phiên bản lỗi của tế bào p53, vì vậy chúng không thể hoạt động chức năng chữa lành hoặc chết đi của mình đúng cách để bảo vệ cơ thể khỏi những nguy hại từ sai sót của tế bào.

Khi tế bào mang gen tiếp tục sinh sôi, lỗi gen mới, hoặc đột biến mới, có thể làm cho ung thư phát triển nhanh hơn, lây lan đến các bộ phận khác của cơ thể, hoặc xuất hiện tình trạng kháng lại với các liệu pháp điều trị. Đối với các tế bào không chấp nhận các tín hiệu hóa học bảo chúng phải tự hủy khi những sai sót trong gen không thể được sửa chữa, chúng sẽ bỏ qua quá trình chết rụng tế bào và trở thành những tế bào bất tử. Vì vậy, có thể thấy ung thư là một bệnh nghiêm trọng và khó chữa khỏi vì tốc độ phát triển nhanh chóng và khả năng khó loại bỏ của các tế bào ung thư.

Tế bào ung thư không chấp nhận các tín hiệu từ các tế bào khác

Bên trong tế bào là hạt nhân, nơi chứa các ADN. Các tế bào liên tục “giao tiếp” với nhau để giúp giữ cho cơ thể khỏe mạnh. Chúng giao tiếp bằng cách phát ra các tín hiệu hóa học được gắn với các thụ thể trên bề mặt hoặc bên trong của tế bào. Quá trình này gây ra một luồng tín hiệu bên trong tế bào và gửi các thông điệp hóa học đến trung tâm điều khiển tế bào, hay còn gọi là hạt nhân. Các tín hiệu này thông tin đến các tế bào rằng cơ thể đã không còn cần đến quá trình phân chia và chúng có thể ngừng việc tạo ra các tế bào mới. Tại đây, các thông điệp, hay các lệnh mà gen đưa ra cho các tế bào được thông qua. Các tế bào có thể nhận được lệnh phải tạo ra một số chuyển đổi hoặc ngừng hoạt động hoàn toàn.

Tế bào bình thường luôn tuân thủ theo các tín hiệu này. Tuy nhiên, điều này lại không đúng đối với các tế bào ung thư. Chúng không hoạt động theo cơ chế được phát ra như những tế bào khỏe mạnh bình thường. Tế bào ung thư ngăn chặn hệ thống báo hiệu và gửi đi các tín hiệu lỗi khiến cho các tế bào bình thường tiếp tục phát triển và phân chia. Ví dụ, các tín hiệu có thể được gửi đi quá nhiều lần, hạt nhân không giải mã được các tín hiệu được gửi đến, tế bào gửi đi tín hiệu dù không có lệnh từ gen, hoặc các tế bào ung thư có thể có thêm các thụ thể làm tăng mức độ ảnh hưởng của tín hiệu. Điều này có nghĩa là các gen quan trọng có thể bị bắt hoạt động quá mức hoặc ngừng hoạt động sai thời điểm.

Tế bào ung thư có hình dạng khác với tế bào bình thường

Dưới kính hiển vi, các tế bào ung thư trông rất khác so với các tế bào bình thường. Thay vì có chung một kích thước, tế bào ung thư có nhiều kích thước khác nhau: một số có thể lớn hơn so với bình thường trong khi môt số khác lại mang kích thước nhỏ hơn. Ngoài ra, trung tâm điều khiển tế bào (hạt nhân) và cả tế bào ung thư đều mang hình dạng bất thường.